بررسی عوامل موثر بر تشدید فرقه گرایی در پاکستان (پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران)

بررسی تاریخ حیات سیاسی مسلمانان شبه قاره نشان می دهد که ورود بریتانیا به شبه قاره هند نقطه عطفی در زندگی مسلمین این منطقه ایجاد کرده است . قبل از ورود بریتانیا مسلمانان از نفوذ چشمگیری در شبه قاره برخوردار بودند، لکن از آنجا که استعمار بریتانیامسلمین و مکتب حیات بخش اسلام را مانع جدی در برابر ایمال توسعه طلبانه خود می یافت ، از ابتدای امر شروع به تضعیف آنان نمود. برای تحقق این هدف نیز هیچ راهی سهل الوصل تر از تحریکات فرقه ای نبود، لذا با نزدیک شدن به هندوها، آنان را علیه شیعیان تحریک و تشجیع نمود. سرانجام، چنان عرصه بر مسلمین تنگ شد که تحمل وضع موجود برای آنان دشوار گشت و به پیروی از منویات رهبرانی چون مرحوم اقبال لاهوری و محمدعلی جناح - و علیرغم مخالفت برخی روحانیون و جمعیت العلما هند - به منظور برخورداری از کشورپاکستان رای دادند. هرچند برخی عقیده دارند که تجزیه هند هم با نظر مساعد بریتانیا همراه بوده است . بدین ترتیب از بستر کشمکشهای فرقه ای کشوری پدید آمد که با گذشت کمتر از نیم قرن از عمر آن، هنوز بقایا و تاثیرات حاصل از شرایط دوران همزیستی محنت باربا هندوها را به نمایش می گذارد و این تاثیرات چیزی جز همان بقایای "روح فرقه گرایی " در میان این ملت نیست . ملتی که درآن دوران به این نتیجه رسیده بود که برای حفظ عقیده خود در برابر هجوم فرق و مذاهب دیگر باید کاملا" مجهز و آماده باشند. اینک همان سخت گیری و عدم تساهل در برخورد گروههای اسلامی با یکدیگر به چشم می خورد.